Ekran kartları farklı çeşitlerde ve kalitelerde üretildiklerinden,bunlarla ilgili standartlar geliştirilmiştir. Başlangıcı itibariyle bustandartlar aşağıda anlatılmaktadır.
MDA(monochromeDisplayAdapter):
720*350 Piksel çözünürlükte çalışan tek renkli bu ekran kartları grafikgösteremez. Kullanıcı ekranda sadece harfleri, sayıları, özelkarakterleri ve ASCII karakter özel grafik simgelerini görebilir.Bilgisayarın ilk yıllarında kullanılan bu kartların çalışma frekansı14.8Khz/50Hz yatay/düşeydir. Sarı- siyah veya yeşil-beyaz görünümde birtext alana sahiptir. Bu tip kartlar artık kullanılmamaktadır.
CGA (Color Graphics Adapter):
IBM’in ilk renkli grafik kartıdır.Bu kartlar çok düşük bir renk sayısıve yok denecek kadar az renk derinliğine sahip kartlardır. 16 renkgösterir ve yazı, grafik ve renk olmak üzere üç ayrı modda çalışır. Bukartların çalışma frekansı 15.7Khz/50Hz yatay/düşeydir Şu andakullanılmamaktadır.
EGA (Enhanced Graphics Adapter):
CGA’nın geliştirilmiş bir sürümüdür. Fakat CGA kartlarına göre çok gelişmiş
bir yapıdadırlar. 640x350 çözünürlük ve 256 KB belleğe sahiptir. 64 renk gösterir. Şu anda kullanılmamaktadır.
Hercules mono Graphics Tek renkli olmasına rağmen, renkleri grinin tonlarıyla gösterebilir vegrafikleri de destekler 720x348 piksellik çözünürlüğü ile CGA’ dan dahaiyi görüntü gösterir. Şu anda Kullanılmamaktadır
VGA (Video Graphics Array) Yukarıda sayılan ekran kartları artık kullanılmamaktadır. GünümüzünGrafik standardı VGA kartıdır. VGA bütün görüntü modlarıyla uyumludur.VGA kart teknolojisi sayısal sinyalleri analog sinyallere dönüştürmeyoluyla yukarıdaki sayılan ekran kartlarından tamamen ayrılır. İlkçıkan VGA kartlar 256 renk gösterirken şu anda64 bit veri yolu üzerinde8 byte ve daha üzeri VRAM kullanan çok yüksek hızlı ekran kartlarıdır.VGA ekran kartıyla birlikte renkli monitörler kullanılmaya başlandı. VGA kartının geliştirilmişidir. 800x600 çözünürlükte ve 256 renk gösterir. 4 Megabyte’a kadar video belleği vardır.
SUPER VGA Bu kartların önceleri ISA ve VESA veri yolu olanları imal edilmekteydi. Şimdi PCI VE AGP veri yolu kartlar üretilmektedir.
En Temel Bileşenleriyle Bir Ekran Kartı
Kullanım alanı ve ayrılan bütçe ile bir seçim yapılabilir.
Ses Kartı:
Ses kartı bilgisayardaki dijital ses verilerini analog ses sinyallere, analog ses
sinyallerini de bilgisayarda işlenebilecek dijital sinyallere dönüştürür. Ses kartları anakartın
genişleme yuvasına takılır. Bilgisayarda ses kartı olmaması bilgisayarın çalışmasını
engellemez. Sadece ses ile ilgili işlemler yapılmaz.
Ses kartları anakartın PCI veya ISA slotuna takılır. ISA slotuna takılan ses kartları
günümüzde kullanılmamaktadır. Günümüzde anakartların çoğunda ses kartlarını anakartla
bütünleşiktir(onboard).
Mikrofon ya da bir müzik aygıtından girilen sesler, bilgisayar ortamında ses kartı ile
işlenmektedir. Bazı ses kartları ses kaydederken aynı anda ses de çıkarır, bu tür ses kartları
“full-duplex” olarak nitelendirilir.
1. Ses Kartının Yapısı
1. Dijital Sinyal İşlemcisi (DSP- Digital Signal Processor)
DSP sesleri üretilmesini sağlar. Ses kartına gelen dijital sinyalleri işler. DSP notaları
hafızadan değişik hızlarda okuyarak sesin çıkmasını sağlar. İşlenenen sinyalleri bilgisayarın
işlemcisine gönderiri. Bir ses kartının aynı anda çıkarabileceği ses sayısına “polyphony”
denir. Polyphony değeri ses kartında bulunan DSP’in işlem gücüne bağlıdır. Ses kartlarının
bulunan 32, 64, 128 gibi ifadeler kartın polyphony’sidir.
SES KARTI ÇEŞİTLERİ
Dahili ver harici kullanılmak üzere iki temel çeşit ses kartı vardır.
Dahili ses kartlarının PCI ve PCI Express kart yuvalarına takılan çeşitleri mevcuttur.
Harici ses kartları ise USB balantı noktasına bağlanabileceği gibi, PCMCIA noktalarına bağlananı da mevcuttur.
On-board olarak tabir edilen,, anakart ile bütünleşik olarak bulunan ses kartları da mevcuttur.
SES KARTI MONTAJI
1. Adım : Ses kartınız 8 bitlik bir ses kartı ise 8 bitli bir genişleme yuvası, 16 bitlik bir ses kartı
ise 16 bitlik genişleme yuvasına ihtiyaç olacaktır.
2.Adım: Kartı hangi yuvaya takacağımızı belirledikten sonra bu işlemi gerçekleştirmek için yuvanın
ağzındaki plaka sökülür.
3. Adım : Kartı fazla zorlamadan yuvaya yerleştirin
4. Adım: Kart vidalanarak yerine sabitlenir.
5. Adım : Anakart üzerinde bulunan speaker çıkışını, ses kartındaki ilgili yere bağlayın.
6. Adım : CD - ROM sürücüsü varsa müzik CD’ lerini dinlemek için ses ara kablosu takılır (Şekil 5).
Diğer ucu da CD-ROM’ a takılır
7. Adım : Ses kartlarının çoğunda joystick (Oyun Çubuğu) bağlantısı bulunmaktadır. Eğer
bilgisayarda başka kartlarda da joystick bağlantısı varsa, bu iki bağlantı büyük olasılıkla
çakışacaktır. Bu çalışmayı engellemek için, ses kartı üzerinde bir jumper ayarlaması gerekir.
Ses kartını kullanım klavuzunu inceleyerek bu ayarları yapın.
8. Adım : Bu işlemler yapıldıktan sonra kasa kapatılır. Hoparlör ve diğer bağlantılar yapılır.
ETHERNET KARTI YAPISI VE ÇALIŞMASI
Ethernet kartları tak çalıştır özelliğine sahiptirler. Anakartaki slota katıldıktan sonra hiçbir yazılıma gerek duymadan çalışır.
Ethernet kartlarının bu özelliğine tak çalıştır denir.
MAC (Media Access Control) Adresi:Her bir ethernet kartında sadece o karta ait olan 1 48 bitlik numara vardır. Buna MAC adresi denir. MAC adresi üretici firma tarafından kartın rom belleğine üretim sırasında kaydedilir , bu numara değiştirilemez. Bilgisayar ağlarında veri alış verişi bu MAC adresleri kullanılarak yapılır. MAC adresi ile ethernet kartları birbirlerinden ayırt edilir. CRC Hata Kontrolü:Yerel ağda 1 bilgisayar diğer bilgisayara veri yollamak istediğinde bu veri çerçeve (frame) denilen veri paketleri haline dönüştürür. Bilgisayar bu veride bazı hesaplamalaryaparak 1 kod üretir , bu kodu verinin sonuna ekler. Bu koda CRC kodu denir. Veri diğer bilgisayara ulaştığında veri hesaplamalar yaparak veri paketini açar , CRC kodunu hesaplar. Hesaplanan CRC kodu ile gelen paketin CRC kodu aynı ise veri doğru iletilmiş demektir. CSMA/CD:Ethernet ağlarında belli bir anda ağ kablosunu hangi bilgisayarın kullanacağı CSMA(Carrier Sense, Multiple Access/Collision Detection) tekniğiyle belirler. Bu teknikte paket gönderilmeden önce kablo kontrol edilir. Ağda bir iletişim yoksa iletişime izin verilir. Bağlantı Portu:Verilerin kabloya veya kablodaki veriyi ethernet kartına aktarılmasını sağlar. Ethernet kartlarında R-45() , BNC konektörlerine uygun 2 farklı port çıkışı vardır.
Ethernet kartı iletilecek verileri paketlere böler ve kart çıkışına bağlı ağ kablosuna gönderir. Bir yerel ağ ( Lan ) sisteminde iletilen veri paketlerinde, alıcının MAC adresi, göndericinin MAC adresi, iletilen veri , CRC kodu bulunur. CRC kodu gönderilen verinin bozulup bozulmadığını kontrol eden koddur. Paket gönderilmeden önce kablo kontrol edilir , kablo boş ise veri gönderilir. Paketlenen veri karşı bilgisayara gönderilir, alıcı bilgisayarın ethernet kartı tarafından alınıpçözülür , CRC koduna bakılır. CRC kodu aynı ise veri kabul edilir. Paketten veri alınır ,bilgisayar tarafından işlenir. CRC aynı değilse verinin bozulmuş olduğu anlaşılır , veri kabul edilmez.
ETHERNET KARI ÇEŞİTLERİ
Konektör Yapılarına Göre Ethernet Kartları:
I.)BNC Konektörlü Ethernet Kartları:Koaksiyel kablo kullanan ethernet kartlarıdır. Koaksiyel kablonun ucuna BNC konektörü takılır.
1O Mbps veri iletimini sağlar.
ETHERNET KARTI MONTAJI
1. ADIM: Jumper ayarlarmın yapılması.
Eğer ethernet kartınız Jumper'li ise bazı jumper ayarları yapmanız gerekebilir. Jumper seti gerektiren durumlar;
1- Ethernet kartı takılan terminalin Sabit disk'ten, ya da disketten değil de BootROM'dan açılı, yapması istenebilir. Bunun için, ethemet kartınıza uygun (genelde NE2000'dir) bir BootROM takarak, üzerindeki jumperları BootROM olarak ayarlamalısınız.
2- Sisteminizde dahili modem benzeri bir aygıt varsa, ethernet kartın IRQ(kesme) ve I/O BASE adreslerini ayarlamanız gerekecek.
3- Bazı echernet kartları üzerinde kablo mesafesini ayarlamak için bir jumper bulunabilir. Bu jumper yardımı ile kablo mesafesi ayarlanır.
2. ADIM: Uygun yuva belirlendikten sonra, kartın takılması. Ethernet kartınızı 8, 16 ya da 32 bitlik olmasına göre bir yuva belirleyip takınız.
3. ADIM: Vidaların takılması.
TV KARTI
Chipset Bu chipset TV kartının temelini oluşturur. TV kartının işlem yapma kapasitesi bu chipsete bağlıdır. Chipset kanal ayarlama, değiştirme, ses efekleri, aynı anda birden fazla kanal seyretme, çoklu ortam desteklemesi, görüntüyakalama işlemleri yapma özelliğine sahiptir. TV Tuner Anten veya kablo TV gibi bir alıcıdan gelen sinyallerini alıp, görüntünün net biçimde gösterilmesini sağlayan sinyal işlemcisidir. Kaliteli bir Tuner TV kartının görüntü kalitesini yükseltir. Sinyal ve Veri Akısını Gösteren Ledler Sadece Digital-TV kartlarında bulunur. Bu özellik sayesinde karta herhangi bir frekans girildiğinde yeşil led yanar veri akışı olduğunda kırmızı led devreye girip yanıp sönerek veri akışını gösterir. Chipset Tv tuner PCI bağlantı noktası TV Kartlarının Özellikleri Görüntü Yakalama (Capture): Hareketli tv görüntülenin resim dosyası olarak kaydedilmesine görüntü yakalama denir. Günümüzde tv kartları yazılım desteğiyle bu işlemleri yapmaktadır. Görüntü yakalama çözünürlük değerinin fazla olması resim kalitesini artırır. MPEG Desteği: MPEG (Moving Pictures Experts Group, Hareketli Görüntü Uzmanları Birliği) tarafından geliştirilen ve çoklu-iletişim görüntü kodlama standartıdır. Geliştirilen yeni bir standart önceki standartlara göre dahayüksek sıkıştırma ve görüntüleme sunar. FM: Radyo anten girişi TV IN: TV anten girişi REMOTE: Kumanda optik alıcı S-VIDEO IN: S-Video girişi VIDEO IN: Kamera, dijital fotoğraf makinesi, webcam girişi AUDIO IN: DVD, VCD AUDIO Out: Ses kartı bağlantısı TV Kartının Çalışması TV tuner görüntü kaynağından gelen sinyalleri alır. Bu sinyalleri dijital sinyallere dönüştürüp tv kartının chipsetine aktarır. Gelen sinyallerin biçimi ve içeriği tv yayının görüntü standardına göre değişir. Görüntü kaynağı görüntü karesi için bir yatay birde dikey veri bilgisi yollar.
Şekil 2.1: SCSI kart yapısı
SCSI ,standart seri ve paralel portlara ayrıca IDE (Integrated Device Extensoin) ve Enhanced IDE arabirimlere göre çok daha hızlı (160 MB/sn'ye kadar) veri iletim hızına sahiptir. IDE arabirimler SCSI'lere oranla daha yavaş ve ucuz olup standart olarak bilgisayarın üzerinde bulunurlar.
Yüksek transfer hızlarındaki aygıt arabirimleri ve veri yolu sistemleri için standart SCSI veri yolu sistemleri, değişik veri yolu genişliklerine sahiptir. SCSI her bilgisayara uyumlu (PC , Mac , Amiga , Sun , Silicon Graphics) bir arabirim olmakla beraber sadece diskleri değil ; scanner , printer , cd-rom sürücü , cd-rom yazıcı , zip drive gibi başka çeşitli cihazları da desteklemektedir.
Bir SCSI porta, sabit diskten tarayıcıya kadar çok çeşitli aygıtlar takılabilir; yani basit bir arabirim değil, gerçek bir I/O (giriş/çıkış) veriyoludur. SCSI arabirimi ve çalışma mantığı IDE, seri ve paralel portlardan farklı olduğu için bu arabirime bağlanacak cihazların da SCSI uyumlu olması gerekir. Yani, anakartın üzerinde bütünleşik olarak veya genişleme yuvalarının kart şeklinde takılı bir SCSI denetçisi olmadan bir SCSI disk, CD sürücü vs. sistemde kullanılamaz.
Yüksek hızı ve EIDE ' den daha fazla aygıtı aynı anda çalıştırabilmesi sebebiyle profesyonel kullanıcılar tarafından daha çok tercih edililmektedir. NEC ve SEAGATE firmalarının evrensel bir standart geliştirme amacıyla yola çıkmaları sonucu oluşan bu arabirim , komut seti kullanmaktadır .Bu komut setlerinden oluşan çeşitli SCSI standartları vardır.Tek bir SCSI standarı olmadığı için bazı aygıtlar bazı SCSI kartlarda çalışmayabilir. Bu tür bir sorunla karşılaşmamak için SCSI standartlarına uyum göstermek gerekir.
SCSI karta hem dahili (iç) hem de harici (dış) donanımlar bağlanabilir. 8 bit genişliğinde veri yolu kullanıldığı zaman;kontrol kartnın 1 bit veri yolunu kullanması sebebiyle 7 tane aygıt aynı anda kullanabilir. SCSI kartlar ile bağladığımız SCSI aygıt ile aralarındaki iletişim 50 telli kablolar ile yapılır. SCSI kablosu bağlandığı donanımı kontrol etmek ve onunla iletişim sağlamakla görevlidir .Bir SCSI donanımı giriş ve çıkış olmak üzere iki porta sahiptir. Çıkış kablosu bir SCSI donanımına örneğin SCSI Hard Diskine bağlanır .
SCSI 'lerde bilinmesi gereken bir ayrıntı da hemen hemen tüm veri transfer sistemlerinde olduğu gibi SCSI ' nin de yüksek frekanslarda çalışması ve bu yüzden istenmeyen sinyal yansımalarını önlemek amacıyla sonlandırıcı kullanmak gerektiğidir.
Bir SCSI kartına bağladığımız kartlar bir zincir oluşturur (Daisy Chame). Papatya zinciri denen bu yapı eklenen her aygıtla daha da genişler. Bu genişleme 7. ve son SCSI aygıtla biter .Bu son aygıt SCSI sonlandırıcı ile sonlandırılır (Terminatör ). Bazı SCSI aygıtları üzerlerinde ki jumper ayarlarıyla da sonlandırma işlemi yapılabilir .
SCSI kartına bağladığımız her aygıt 0 ile 7 arasında bir numara alır .Böylece SCSI kartı kendisine bağlanan donanımı birbirinden öncelik derecesini belirlemeyi olanaklı kılar. Aygıtın öncelik derecesi jumper ya da bir DIP switch ' le ayarlanır.
Bir SCSI donanımının öncelik sırası SCSI adresi ile belirlenir. Adres numarası büyük olan donanım önceliğine sahiptir. Yani 7 numaralı adresi kullanan donanım tüm diğer donanımlara göre öncelik sahibidir .
SCSI ' ye İhtiyaç Duyabileceğimiz Şartlar Şunlardır :
Üç yada daha fazla disk bağlamak zorundaysak
5 GB' dan büyük diskler kullanmak zorundaysak,
Bir ağ sunucusu kuruyorsak ,
Grafik ağırlıklı çalışacak bir makine kuruyorsak ,
PC' mizi bütün imkanlara açık ve her an genişletilebilir tutmak istiyorsak,
Bilgi teknolojisi sınıfındaki bilgisayarlarda güvenlik kartı denen bir parça bulunmaktadır.
Güvenlik kartı, bilgisayar kapanıp açılınca bilgisayarın sabit diskini ilk kurulduğu haline geri döndürmektedir.
Bilgisayardaki bilgileri koruma altına almaktadır.
Gerek virüsler, gerek kurulan programlar, gerekse öğrenciler , bilgisayardaki bilgileri silmekte, değiştirmekte, yeni bilgiler oluşturmaktadırlar.
Eğer bilgisayardaki bilgiler koruma altında olmaz ise, bilgisayar bir süre sonra yavaşlayacak, dosya sayısı artacak, bilgisayarın sistem ayarları bozulacak ve bilgisayar kullanılmaz hale gelecektir.
Bilgisayarlara bir program kurmak gerektiğinde (Dyned gibi) ve bu program ve dosyaların bilgisayar kapanıp açılınca silinmemesi, kalması istendiğinde;
• güvenlik kartı devre dışı bırakılmalı,
• gerekli programlar kurulmalı, gerekli ayarları yapılmalı,
• gerekli dosyalar var ise kopyalanmalı,
• kısacası istenilen işlemler yapılmalı ve
• güvenlik kartı yeniden devreye alınmalıdır.
Güvenlik kartları normalde bilgisayar kapanıp açılınca otomatik devreye girer, bu nedenle gerekli ayarlamaları yapıp, kurulmak istenen programlar kurulduktan sonra, bilgisayar başlat, bilgisayarı kapat yoluyla kapatılıp açılırsa, güvenlik kartı yeniden korumaya geçecektir.
|
|
0 yorum:
Yorum Gönder